Medreselerin Osmanlı Eğitim Sistemine Katkıları Neler Olmuştur?

Medreselerin Osmanlı eğitim sistemine katkıları önemlidir. Osmanlı’da medrese eğitimi devletler tarihinde önemli bir yere sahiptir. Çünkü sosyal ve doğa bilimleri hem toplumların hem de ülkelerin gelişmesi için gereklidir. Medrese aynı zamanda bilimin de yuvası olarak bilinmektedir. Büyük Selçuklu devletinden miras kalan medrese sistemi Osmanlı Devleti’nde de devam etmiştir.

Osmanlı’da Medreselerin Eğitim Dünyasına Katkıları Neler Olmuştur?

Medreselerin Osmanlı eğitim sistemine katkısı, sosyal ve fen bilimlerinin gelişmesiyle bilim adamlarının yetiştirilmesinde, devlet adamlarının yetiştirilmesinde, ülkenin kalkınmasında ve gelecek nesillerin korunmasında gerçekleşmiştir. Laik düzen için yapılan reformlar nedeniyle cumhuriyetin ilanıyla birlikte Osmanlı medreseleri kaldırılmıştır. Medreselerin kaldırılmasından sonra modern ve çağdaş okullar inşa edilmiştir.

Medreselerin Osmanlı eğitim sistemine katkıları neler olmuştur sorusuna verilebilecek pek çok yanıt bulunmaktadır. Bu yanıtları listelemek gerekirse;

• Öğrenciler orta ve ileri düzeyde gerekli eğitimi almıştır.
• İlmiye sınıfı, devlet adamları ve bilim adamları yetiştirmiştir.
• Müftü, kadı, profesör, doktor, matematikçi ve astronot gibi meslek alanları yetiştirilmiştir.
• İslami ilimler ve manevi ilimler mütehassıs mertebesinde nakledilmiş ve ilim üretilmiştir.
• Eğitimde standartlar oluşturulmuştur.
• Çok sayıda âlim yetiştirilmiştir.

Osmanlı Eğitiminin Özellikleri

Türk-İslam ülkelerinde ve özellikle Osmanlı Devleti’nde medrese eğitiminin özellikleri oldukça farklıydı. Özellikle medrese yapısal olarak kubbeli ve eyvanlı olmak üzere iki tipte tasarlanmaktaydı. Bu süreçte medreselerin yenilenmesi ve geliştirilmesine de öncelik verildi.

Medreselerde derslerin verildiği geniş odalar genellikle kubbe biçimli alanlardır. Medresede öğrenciler halıların üzerine oturur ve hocalarını dinlerlerdi. Medreselerde hocalara mudar denirdi. Medresenin haftanın beş günü ders verdiği de bilinmektedir. Salı ve Cuma tatil günleri olarak bilinirdi.

Medreseler, orta ve yüksek öğretimde yüksek öğretim vermekte olan eğitim kurumlarıdır. Medrese mezunları, alanlarında uzman veya araştırmacı olmuşladır. Medreseler, Türk ve İslam kültürünün eğitim hayatında önemli bir yere sahiptir. Türk-İslam hayatında ileri eğitim, dönemin eğitim kurumları olarak bilinen medreselerde verilirdi. Özellikle Kuran, Mantık, Hadis, Tefsir gibi kurslar düzenlenmekteydi. Medrese eğitimi nedir sorusuna öğrenim gören öğrencilere konuşma adabı ve topluluk önünde konuşma gibi dersler veren eğitim kurumu olduğu yönünde de yanıt vermek mümkündür. Medreseler din bilimlerinden çok astronomi, matematik, tıp gibi bilim dallarında eğitim vermiştir. Medreselerde ağırlıklı olarak Kuran, Kıyas, Kelam gibi din dersleri verilirken, Nizamiye medreselerinde müspet ilimler de okutulmaktaydı.

Osmanlı Eğitimi İçin Medrese Nedir?

Medreseler ağırlıklı olarak Müslüman ülkelerde eğitim verilen kurumlardır. Ayrıca medreseler orta ve yüksek eğitim vermektedir. Medrese ismi Arapça ders kökünden türemiştir.

Osmanlı Devleti başta olmak üzere birçok Müslüman ülkede orta ve yüksek öğretim medreselerde verilmektedir. Medreselerde okuyan kişilere danişmendi ve talebe denildiği bilinmektedir.

Türk-İslam ülkelerinde medrese geleneği özellikle Karahanlılar döneminde ortaya çıkmıştır. Karahanlılar döneminde burs sistemi medrese geleneğinden kaynaklanmaktadır. Bazı kaynaklara göre İslam geleneğinde ilk medresenin Büyük Selçuklu Devleti döneminde kurulduğuna inanılmaktadır. En iyi eğitimin ise medreselerde alındığı bilinmektedir.

Osmanlı’da Medrese Eğitimi

Türk-İslam geleneğinde düzgün ve düzenli bir eğitim ihtiyacı ortaya çıkması ile birlikte medreselerden söz edilmeye başlanmıştır. Medrese çeşitli alanlarda eğitim almak için gerekliydi. Özellikle önemli alanlarda bilim adamı yetiştirmede medreseler önemli bir rol oynamıştır. Medreseler sayesinde orta ve üst düzeyde ihtiyaç duyulan eğitim ve öğretimi sağlamayı amaç edinmiştir.

Medreselerdeki eğitim ile öğrenciler mezun olduktan sonra müftü, kadı, doktor, matematikçi ve astronot olabilmiştir. Özellikle Osmanlı devletinde verilen medrese eğitimi sayesinde pek çok âlim doğmuştur. Medresede sosyal bilimler, fen bilimleri, fizik, kimya ve felsefe alanlarında birçok ders veriliyordu. Bu kurslar sayesinde alanında birçok uzman yetişmiştir. Bu durum,  Osmanlı’da medreselerin eğitim dünyasına katkıları neler olmuştur sorusuna da yanıt olabilir çünkü medreselerde eğitim görerek belirli bir konuda uzmanlaşan kişiler dünyanın birçok farklı yerinde hizmet vermiştir.